इस्कॉन पंढरपूर चित्रकला स्पर्धा – कु. वैष्णवी केंगार यांचा उत्सवी विजय
पंढरपूर, हा भगवान विठोबाच्या भक्तीने ओतप्रोत भरलेला आणि परंपरेचा मान राखणारा पवित्र नगरी आहे. येथे दरवर्षी विविध धार्मिक, सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक उपक्रमांचे आयोजन केले जाते. त्यामध्ये इस्कॉन (आंतरराष्ट्रीय कृष्णभावनामृत संघ) पंढरपूर ही संस्था विशेष महत्त्वाची भूमिका बजावत असते. श्रीकृष्ण जन्माष्टमी हा भक्तांच्या जीवनातील सर्वांत मोठा सोहळा मानला जातो. या निमित्ताने इस्कॉन पंढरपूरतर्फे विविध कार्यक्रम आयोजित केले गेले, त्यापैकीच एक होती चित्रकला स्पर्धा. या स्पर्धेत विवेक वर्धिनी विद्यालय व कनिष्ठ महाविद्यालय पंढरपूर येथील इयत्ता ७ वी (ड) मधील विद्यार्थिनी कु. वैष्णवी विशाल केंगार हिने उत्तुंग कामगिरी करून प्रथम क्रमांक मिळवला.
स्पर्धेची पार्श्वभूमी
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी हा उत्सव भारतभर अत्यंत भक्तिभावाने आणि आनंदाने साजरा केला जातो. भगवान श्रीकृष्णाच्या जीवनातील लीला, त्यांचे बाल्यचरित्र आणि धर्मसंस्थापनेसाठी केलेले प्रयत्न यांचा गौरव करण्यासाठी हा उत्सव अनोख्या पद्धतीने साजरा होतो. इस्कॉन पंढरपूरतर्फे केवळ धार्मिक विधींचे आयोजनच नव्हे तर मुलांच्या सर्जनशीलतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध सांस्कृतिक स्पर्धांचे आयोजन करण्यात आले. चित्रकला स्पर्धा हे त्यातील मुख्य आकर्षण ठरले.
वैष्णवी केंगार यांची कामगिरी
या स्पर्धेत शेकडो विद्यार्थ्यांनी सहभाग घेतला होता. विविध वयोगटांतील मुलांनी आपल्या कल्पकतेच्या जोरावर भगवान श्रीकृष्णाचे विविध पैलू कॅनव्हासवर उतरवले. त्यामध्ये कु. वैष्णवी विशाल केंगार हिने केलेले चित्र वेगळेच ठरले. तिच्या चित्रातून केवळ सौंदर्यदृष्टीच नव्हे तर अध्यात्मिक भावही व्यक्त झाले. परीक्षक मंडळाने तिच्या चित्राला प्रथम क्रमांक बहाल केला. विजयानंतर तिला इस्कॉन संस्थेतर्फे रोख ९०० रुपये, ६०० रुपयांची पुस्तके आणि गौरवपत्र देऊन सन्मानित करण्यात आले.
गौरव सोहळा
विजेत्या विद्यार्थिनीचा गौरव करण्यासाठी इस्कॉन पंढरपूरच्या वतीने विशेष सोहळा आयोजित करण्यात आला होता. या वेळी विवेक वर्धिनी विद्यालय व कनिष्ठ महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. श्री. मुंढे (यू.आर.) तसेच पर्यवेक्षक श्री. दराडे (व्ही.एस.) उपस्थित होते. त्यांच्या हस्ते विद्यार्थिनीचा व शिक्षकांचा सत्कार करण्यात आला. उपस्थित मान्यवरांनी वैष्णवीचे मनःपूर्वक अभिनंदन करत तिच्या पुढील वाटचालीसाठी शुभेच्छा दिल्या.
शिक्षकांचे योगदान
कला शिक्षक श्री. मल्लिकार्जुन गुरव यांनी या स्पर्धेसाठी वैष्णवीला सातत्यपूर्ण मार्गदर्शन केले. त्यांनी रंगसंगती, रेषांची मांडणी आणि भावनांची अभिव्यक्ती याबाबत दिलेले सल्ले तिच्या यशामागे महत्त्वाचे ठरले. गुरव सरांच्या मार्गदर्शनामुळे केवळ वैष्णवीच नव्हे तर शाळेतील अनेक विद्यार्थी कलात्मक क्षेत्रात आपली प्रतिभा दाखवत आहेत.
पालकांचा अभिमान
वैष्णवीच्या या यशामुळे तिच्या पालकांचा अभिमान दुणावला आहे. मुलीच्या कलेतील रसिकता आणि जिद्द यामुळे घरातही आनंदाचे वातावरण निर्माण झाले. त्यांनी वैष्णवीच्या मेहनतीबद्दल समाधान व्यक्त केले आणि शाळा तसेच शिक्षकांचे आभार मानले.
समाजावरचा परिणाम
या स्पर्धेतून मुलांच्या मनातील सर्जनशीलता उलगडून येते. इस्कॉन पंढरपूरसारख्या संस्थांमुळे केवळ धार्मिक कार्यक्रमच नव्हे तर सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक क्षेत्रातही सकारात्मक उर्जा निर्माण होते. मुलांना आपली कला सादर करण्यासाठी मंच मिळतो आणि त्यातून आत्मविश्वास वाढतो. पुढील काळात अशा स्पर्धांमुळे अधिकाधिक विद्यार्थी कला, संस्कृती आणि अध्यात्माशी जोडले जातील.
श्रीकृष्ण जन्माष्टमीचे महत्त्व
भगवान श्रीकृष्ण हे बाल्यावस्थेतूनच सर्वांना आनंद देणारे आणि धर्मसंस्थापनेसाठी कार्य करणारे दैवत आहेत. त्यांच्या जीवनातील प्रत्येक क्षण आपल्याला नवनवीन शिकवण देतो. जन्माष्टमीच्या निमित्ताने आयोजित अशा स्पर्धा मुलांना केवळ कलेतच नव्हे तर जीवनमूल्ये शिकण्यासही प्रेरणा देतात. वैष्णवीसारख्या विद्यार्थिनींच्या माध्यमातून श्रीकृष्णाचे विचार आणि मूल्ये नव्या पिढीकडे पोहोचतात.
निष्कर्ष
कु. वैष्णवी विशाल केंगार हिने इस्कॉन पंढरपूर आयोजित चित्रकला स्पर्धेत मिळवलेला विजय हा केवळ तिच्यासाठीच नव्हे तर संपूर्ण शाळा, शिक्षक आणि पालकांसाठी अभिमानाचा क्षण आहे. तिच्या मेहनतीला आणि मार्गदर्शकांच्या परिश्रमांना मिळालेली ही यशस्वी दाद आहे. अशा स्पर्धांमुळे पंढरपूरच्या सांस्कृतिक वैभवाला नवी दिशा मिळते आणि मुलांच्या सर्वांगीण विकासाला चालना मिळते. संस्था व प्रशालेतर्फे तिचे मनःपूर्वक अभिनंदन करण्यात आले असून भविष्यात ती आणखी उंच भरारी घेईल अशी आशा व्यक्त करण्यात येत आहे.