🌸 विवेक वर्धिनी विद्यालयात संस्कृत दिनानिमित्त आहार व वस्तूंचे भव्य प्रदर्शन 🌸
प्रस्तावना
संस्कृत ही भारतीय संस्कृतीची जननी, ज्ञानाची मूळ भाषा आणि अध्यात्माची पायाभूत भाषा मानली जाते. २२ ऑगस्ट रोजी दरवर्षी संस्कृत दिन साजरा केला जातो. या दिवसाचे औचित्य साधून विवेक वर्धिनी विद्यालयात एक अनोखा उपक्रम राबविण्यात आला – आहार व वस्तूंचे प्रदर्शन. या प्रदर्शनाने विद्यार्थ्यांमध्ये भारतीय परंपरा, संस्कृत भाषा आणि आहारशास्त्र यांचे अद्भुत संगम घडवला.
उद्दिष्ट
या कार्यक्रमाचा मुख्य हेतू होता –
- संस्कृत भाषेचे महत्त्व विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचवणे.
- भारतीय आहार पद्धती, पारंपरिक वस्तू आणि पर्यावरणपूरक जीवनशैलीची माहिती देणे.
- विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष सहभागातून शिक्षणाचा अनुभव मिळवून देणे.
- आयुर्वेद, संस्कृत साहित्य आणि दैनंदिन जीवनातील वस्तूंचा संबंध उलगडणे.
उद्घाटन सोहळा
२२ ऑगस्ट रोजी सकाळी १० वाजता विद्यालयाच्या सभागृहात कार्यक्रमाचे उद्घाटन मोठ्या उत्साहात झाले. संस्थेचे सचिव ॲड. वैभवजी टोमके आणि सन्माननीय प्राचार्य डॉ. मुंढे यू.आर. यांच्या शुभहस्ते या प्रदर्शनाचे उद्घाटन करण्यात आले. कार्यक्रमाची सुरुवात वेदमंत्र पठण आणि विद्यार्थिनींनी सादर केलेल्या संस्कृत स्वागतगीताने झाली.
विद्यार्थ्यांचा सहभाग
या प्रदर्शनात विद्यार्थ्यांनी स्वतःहून मांडलेले स्टॉल्स पाहणाऱ्यांचे लक्ष वेधून घेत होते. प्रत्येक इयत्तेतील विद्यार्थ्यांनी वेगवेगळ्या विभागाची जबाबदारी स्वीकारली होती:
- खाद्यपदार्थांचे प्रदर्शन: धान्य, फळे, भाज्या, पारंपरिक पदार्थ.
- भाज्यांचा संग्रह: विविध भाज्यांचे पोषणमूल्य व उपयोग.
- दैनंदिन वस्तू: मातीची भांडी, पितळेची साधने, लाकडी वस्तू.
- आयुर्वेदाशी संबंध: तूप, मध, मूग, हळद यांचा औषधी उपयोग.
मान्यवरांचे मार्गदर्शन
माननीय प्राचार्य व सचिवांनी प्रत्येक स्टॉलला भेट दिली आणि विद्यार्थ्यांकडून माहिती जाणून घेतली. त्यांनी विचारलेले प्रश्न विद्यार्थ्यांसाठी प्रोत्साहन ठरले:
या संवादातून विद्यार्थ्यांचा आत्मविश्वास वाढला आणि त्यांनी संस्कृत श्लोकांच्या माध्यमातून उत्तर देऊन आपली तयारी सिद्ध केली.
विशेष आकर्षण
या प्रदर्शनातील काही आकर्षणे विशेष ठरली:
- संस्कृत श्लोकांसह आहाराचे महत्त्व सांगणारे फलक.
- पारंपरिक पदार्थांची प्रत्यक्ष मांडणी – पोळी, भाकरी, तांदूळ, डाळ.
- पर्यावरणपूरक वस्तू – बांबूची साधने, मातीची भांडी.
- विद्यार्थ्यांनी केलेले प्रेझेंटेशन व पोस्टर्स.
शिक्षकांचे योगदान
या उपक्रमाच्या यशामागे संस्कृत विषयाच्या शिक्षिका सौ. शितोळे मॅडम आणि श्री. विश्वासे सर यांचे मोलाचे मार्गदर्शन होते. त्यांनी विद्यार्थ्यांना केवळ संस्कृत शिकवले नाही, तर आयुर्वेद, वेद, उपनिषदे यांमधील संदर्भ सांगून त्यांची कल्पनाशक्ती उंचावली.
विद्यार्थ्यांचे अनुभव
प्रदर्शनानंतर विद्यार्थ्यांनी आपल्या भावना व्यक्त केल्या:
- “या उपक्रमामुळे आम्हाला संस्कृत केवळ भाषा नसून जीवनशैली असल्याचे समजले.”
- “आयुर्वेदातील आहारशास्त्र प्रत्यक्ष अनुभवायला मिळाले.”
- “भविष्यात आपण पारंपरिक व पर्यावरणपूरक वस्तूंचा वापर नक्की करावा.”
सन्मान व कौतुक
कार्यक्रमाच्या शेवटी सर्व सहभागी विद्यार्थ्यांचा प्राचार्य व सचिवांच्या हस्ते सत्कार करण्यात आला. सर्व शिक्षक, विद्यार्थी व पालकांनी या उपक्रमाचे मनापासून कौतुक केले. सभागृह टाळ्यांच्या गजराने दुमदुमून गेले.
निष्कर्ष
विवेक वर्धिनी विद्यालयातील संस्कृत दिनानिमित्त भरविण्यात आलेले हे प्रदर्शन हे केवळ शालेय उपक्रम नव्हते, तर भारतीय संस्कृतीचे प्रत्यक्ष दर्शन होते. संस्कृत भाषेच्या माध्यमातून आहार, आरोग्य, पर्यावरण व जीवनशैली यांचा संदेश विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचविण्यात विद्यालय यशस्वी झाले. हा उपक्रम भविष्यातील पिढीसाठी प्रेरणादायी ठरेल यात शंका नाही.




